Η Λαογραφική Συλλογή Π. Μελάνων, ίσως η παλαιότερη στην περιοχή της Νότιας Κυνουρίας, λειτουργεί από τη δεκαετία του 1990 υπό την εποπτεία του Συλλόγου Απανταχού Μελανιωτών «Η Τσακωνιά» σε ανακαινισμένο κτίριο του 19ου αιώνα που λειτούργησε αρχικά ως Μονοθέσιο Δημοτικό Σχολείο της περιοχής.
Η δημιουργία της Λαογραφικής Συλλογής των Π. Μελάνων στηρίχθηκε κυρίως στον εθελοντισμό των κατοίκων και ιδιαιτέρως των μαθητών του χωριού, οι οποίοι στο πλαίσιο του μαθήματος λαογραφίας και εκμάθησης της τσακώνικης γλώσσας ασχολήθηκαν με τη συγκέντρωση των εγκαταλελειμμένων και λησμονημένων σε αποθήκες αντικειμένων των προγόνων μας με σκοπό τη διάσωση της τσακώνικης παράδοσης και της δημιουργίας λαογραφικής συλλογής.
Έτσι, σήμερα είμαστε τυχεροί και μπορούμε να θαυμάσουμε στη Λαογραφική Συλλογή των Π. Μελάνων πλήθος αντικειμένων οικιακής χρήσης, της αγροτικής ζωής, της υφαντικής τέχνης, τοπικές ενδυμασίες καθώς και αντικείμενα από τη λειτουργία του κτιρίου ως σχολείου. Μέσω της συγκεκριμένης συλλογής μπορούμε να ανακαλύψουμε πτυχές της καθημερινής ζωής των απλών Tσακώνων και αγροτών της περιοχής, και ένα τρόπο ζωής αρκετά διαφορετικό από αυτόν των εύπορων κοινωνικών τάξεων, που συναντάμε κυρίως στην πρωτεύουσα της Τσακωνιάς το Λεωνίδιο.
